Bor’da Latif Pastırmaları
Değerli dost Hacı Mustafa Çopur, Bor ilçemizde bilinen ve markalaşan” Sögürme” ile “Bor Tava”nın uzmanıdır. Etin neresinden, nasıl hazırlanması gerektiğini tanımlar ve bir saat sonrada masamızda söğürme yada Bor tava olur. Niğde tava ile Bor tava arasındaki fark nedir diye sorarsanız onunda açıklamasını Hilmi Bey Resturantın sahibi Sami Şadan Eriç’e soracaksınız. Çünkü o konu uzmanlık konusu. Bor Tavanın en güzeli onda yenir. Bor tava için ” gurme” gibi yemek tanımlamasına girersek yapmadığımız bir iş o kaldı. Bu kere alan değiştirmiş oluruz. Gerçi “Tava” olayının temelinde “Niğde Tava” vardır. Kayseri tava, Nevşehir Tava, Aksaray Tava ve Bor tava onun “şık”ları olarak görmek gerekir. Şimdilerde tavanın karışımı farklı kılınıp yerel adlarla yapılabiliyor. Hepsinde et var ama yanındaki karışım ya da et boyutu gibi ayrıntılar farklı. Söğürme ve Tava ehil elde yapıldığında yemeği tüketen için unutulmaz tada dönüşür. İşin uzmanı hazırlamamış ise O halde sıradan bir et yemeği olarak yemek tüketilir ki tad vermez, açlık giderilmiş olur. Ne ise, konumuz pastırma ile sucuk idi önce işe yemekten başladık. Pastırma denince akla Kayseri gelir. Oysa pastırma, sucuk, kuru et Niğde ilinin çok eskilere dayanan bir alışkanlığıdır. Bor’da yaz sonu yalnız et değil işkembe dahi kurutularak kışlık saklanır ve kuru işkembe dolması yapılır. Çünkü Niğde Anadolu da hayvancılığın önemli merkezlerindendir. Hayvan sayısının geçmişte çokluğu yanında kışların sert ve uzun olduğu dönemde kışlık hazırlamak gelenektir. Pastırma ve sucuk üretimi Niğde ve özellikle Bor’da çok eskiye dayanmasına karşın herkes kendi tükettiğini yapıp markalaşma yada il dışına satışı düşünmemiş. Kişi kendi hanesine göre üretmiş. Göç ile Niğde dışına gidenler özellikle yaz boyunca yerel ürünleri ısrarla aradıkları içinde kuru elma, armut hakı, kuru üzüm, üzüm köfteri gibi ürünler yanında pastırma sucuk gibi ürünlerde raflarda yer bulur oldu. Ama o ürünlerde kiminde etiket olsa da çoğunda etiket yoktu son olarak yine Hacı Mustafa Çopur çok güzel bir pastırma hazırlatıp getirmiş kutunun üzerine baktım “Latif Pastırmaları ” yazıyor. Muhteşem bir pastırma, Latif Tuğrul Bor’da Rüştü Meriç, Nadi Müftüoğlu gibi kaliteli ürünlerin özellikle kahvaltılıkların satış noktası. Bor’da sabahın ilk ışıkları ile gıdada Rüştü Meriç, Nadi Müftüoğlu ve Latif Tuğrul ilk iş yerini açanlardır. Heyecanla Bor’da pastırmanın “markalaşmak “noktasında yol aldığını düşündüm ama pastırmanın Kayseri’den özel yapım geldiğini öğrendim. Latif Tuğrul, Bor dünü ile ilgili yakın tarihin kitabı gibidir keşke sürümü olsa da Bor’da dünde kalan pastırma üretimini yaşatsa diye düşündüm ama maliyeti, Pazar talebi gibi durumlarında bir sorun olduğunu biliyorum. Pastırma nefisti. Hatta ancak Bor’da yapılsa bu kadar güzel olur dedim ne var ki Kayseri pastırmada marka olarak artık tartışılmaz boyuta erdi. Niğde’de birkaç firma pastırma üretimi ile ilgileniyor ama gereken atılımı yakalamadılar Bir “Niğde Gazozu”gibi markalaşsalar belki Niğde pastırmada Kayseri ile yarışırdı ama bundan sonra çok zor.