Niğde için bu bağlamda yapılan her çalışma çok çok önemli. Yakın zamanda gittiğim on bin nufuslu Arapgir’de kurtarılan tarihi eser, konak sayısı 20’i aşmış daha da devam ediyorlar. Valilik KUDEP büyük destek sağlamış. Niğde içinde bu yol açılmalı ve Niğde merkez ile Bor’da harap yapılar da bir an önce kurtarılmalıdır.
“Cığız oğlu Konağı müze oluyor” başlığını atarken esasen “korkarak” attım. Çünkü daha önce de bu başlığı Milletvekili dediği için atmıştım ama bu kere Vali Nurettin Kılıç konuya duyarlı o nedenle umudum arttı. Yakın zamanda yazdıklarımda acil kurtarma çağrılarım vardı. 2006 yılında ise o dönem tıkanmaya değinmiştim. Daha önce yazdığım bu yazı bugüne gelişin kısa öyküsü gibi idi. İşte o yazıdan bir bölüm.-“
Cığızoğlu Konağı ile ilgili 1975 yılından beri çok kere yazdık. Birçok yönetici bu konağı ‘kurtuldu, kurtulacak’ dedi. ‘Müze oluyor’ açıklamaları da yaptı. 2006 yılında yapılan açıklamalarda bu yer kurtarma çalışmalarına geçileceği yönünde idi , 30 yılda yapılan olmadı.
Bor’da Cığızların Konağı ilginç bir yapı, Bor ilçesinin en gözde yerinde dikkat çekecek noktasında bulunuyor. Binanın zemin katındaki Kilisesi sağlam taş yapı. Okul ve tekel deposu olarak ta kullanıldı. Bir yangın nedeni tahrip olan bina hissedarları Sabri Cığızoğlu ve Hikmet Cığızoğlu hisselerini Bor Yardım Seveler Derneğine bağışladılar. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kilise hisselerinin Maliye Bakanlığında olan bölümünün de alınarak Müze olarak değerlendirilmek için girişimde bulundu.2004 yılında Maliye Bakanlığı bina için bedelsiz devr edilemeyeceğini bildirmesi üzerine Turizm ve Kültür Müdürlüğü çalışmaları durdurduğunu açıklandı. Sonra tekrar yetkililerin açıklamaları ile bu yer kurtarılacağı söylendi. ve 2006 yılında yapı cam, çerçeve, kırık, bakımsız halde idi. Bakanlık düzeyinde girişimleri oldu ve yeni bir süreç başladı.
Kültür ve Türizm Bakanı Atilla Koç Bor’a geldiğinde binayı gezdi., gördü, ve Bakan Cığızoğlu Konağı dışında Sit alanı içinde kalan sokak ile de ilgilendi. Konaktan öte sokak dahi Bakanın dikkati çekti.Sonuç olarak bu bölgede bölgesel bir kurtarmanın daha doğru olacağını da söyledi.Bu yönde çalışmada bulunulması istedi, bu bağlamda sokak kurtarma, konağın geri kazanımı ile ilgili çalışmalar başladı. Bazı ön çalışmalarda oldu. 2005 yılında Konak gündemde en azından ne yapılması ile ilgili düşünülen durumda kaldı. 2006 yılında Bor Belediyesinin de konun takipçi olması ve yapılması gerekenler konusunda aktif bir rota çizmesi sokağın kurtuluşu Konağın onarımı için yeni bir başlangıç olabilir” İşte bu yazıdan sonra Milletvekili devreye girdi. O deyişi ile 2007 yılında ödenekte geldi ama hiçbir şey yapılmadı para gitti.” Evet gele gide Cığızoğlu konağı yeni bir durum doğdu. Sabit Cığızoğlu konunun takipçisi umarım belediye başkanı ve diğer sivil toplum örgütleri de Bor’dan işin takipçisi olur ve kısa sürede konak açılır. Bor Şehri kitabımda konak ile ilgili efsaneleşen bir anlatıyı da yazdım. O konağın görkemi tümdem o sokağında sokak iyileştirme projesi kapsamında kurtuluşuna da vesile olur. Umudum bu kere var umarım boşa çıkmaz.
Başka illerde ilçelerde bu bağlamda yapılanları gören bilen biri olarak diyorum ki bu gibi yapılar Niğde ve Bor için gelecek adına çok çok önemli. Bor’da Cığızoğlu Konağı, Niğde’de Kadıoğlu Konağı umarım 2014 sonuna kadar turizm için birer pencere olarak açılırlar.
Cığızoğlu Konağının bir şansı da Sabit Cığızoğlu’nun bu konudaki duyarlılığı. Cığızoğlu ile birkaç kez konuyu konuştuk. Sonuçta valiliğe başvurdu. O yazıda şöyle idi-“ İliniz Bor İlçesi, Orta Mahalle, 25 pafta, 564 ada, 4 parselde bulunan Cığızoğlu Konağının restorasyonu ve “Cığızoğlu Bor Şehir Müzesi” olarak açılması ile ilgili olaylar aşağıdaki gibi gelişmiştir. Amcalarım Sabri ve Hikmet Cığızoğlu bu konak da ki 1/3’er hisselerini daha önce “Bor Yardımlaşma, Dayanışma Derneğine bağışlamışlar ve dernek de İl Özel İdare Müdürlüğüne devretmiş bulunmaktadır.
Ben de sahip olduğum 1/3 hissemi “Sabit Cığızoğlu Etnografya Müzesi” olmak kaydı ile şartlı olarak Borçlar Kanunu 290.Maddesine uygun olarak Avukat Yücel Türkben’e noterden verilen “ŞARTLI BAĞIŞ VEKALETİ” ile Kültür Bakanlığı’na 29.05.2000 tarihinde (Ek.1 Vekaletname sureti) bağışlamış bulunuyorum.
Daha sonra Bakanlık “personel ayıramayız” gerekçesi ile 29.07.204 (Ek.2 Bakanlık yazı sureti) tarihinde reddetmiş bulunuyor. Kültür Bakanlığı şartlı bağışın şartını yerine getirmemiş olmasına rağmen kendisinde olmayan bir yetkiyi kullanarak 2011 yılında bana ait olan 1/3 hisseyi önce Maliye Hazinesine, sonra da Bor Özel İdaresine 30.452,-TL bedel ile satmış bulunuyor. Memleketime katkı sağlamak amacı ile “Cığızoğlu Bor Şehir Müzesi” ‘ni ilçemize kazandırmak için durumun tarafınızdan incelenmesine ve kıymetli desteğinize ihtiyacımız bulunmaktadır.
Bu durumda çözüm için iki farklı seçenek bulunmaktadır;
1.Bağış şartına uyulmadığı için Borçlar Kanunu 292-293 maddesine göre bağışımın geri iade edilmesi.
2.Özel İdare tarafından kilise bölümünün kilise olarak ve konut bölümünün müze olarak restore edilmesi ve “Cığızoğlu Bor Şehir Müzesi” olarak adlandırılarak. Belediye tarafından işletilmesi. Çünkü “Cığızoğlu Konağı” yıllardır varolan bir bir Kültür projesidir. Tarafıma en kısa zamanda cevap verilmesini talep etmekteyim.
Saygılarımla,
Ş.Sabit Cığızoğlu
Ve valilikten yanıt geldi.
İlgi: 21.04.2014 tarihli ve 2527 sayılı yazınız
Niğde ili Bor İlçesi Orta Mahalle 25 pafta 564 ada 4 parselde bulunan Cığızoğlu Konağı: Niğde İl Özel idaresi mülkiyetinde bulunmaktadır. Söz konusu yapıya ilişkin Restorasyon Projesi hazırlanmış ve İlgili koruma kurulu olan Nevşehir Koruma Bölge Müdürlüğünce onaylanmıştır. Cığızoğlu Konağına ilişkin restorasyon çalışmaları tamamlandıktan sonra, mevzubahis yapı müze olarak hizmete açılacaktır.
Bilgilerinizi rica ederim
Ali Nebol
İl Özel İdare
Genel Sekreter.
Önce Cığızoğlu Konağın ve sonra çevresindeki diğer konaklarında kurtarılması ile tarihi bir doku Niğde’de geleceğe taşınmış olacaktır.