Konut satışlarında gerileme sürüyor.

Aylık en yüksek reel getiri külçe altında oldu

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na göre taşınmaz satışı eylülde bir önceki aya göre yüzde 10’un üzerinde düştü. Faiz artışlarıyla yatırımcı tercihini mevduattan yana kullandı. Geçen sene eylülde mevduat hesapları 3.6 trilyon olurken, 2023’te bu rakam 7.7 trilyonu aştı.
Türkiye’de konut satışlarında gerileme hızla devam ediyor. Patlayan fiyatlar karşısında yeni eve, arsaya ve tarlaya artık ulaşamayan yatırımcıya finansman da pahalı geliyor. Artan kredi maliyetleri konutun fiyatını ikiye hatta üçe katlarken, yatırımcı da taşınmaz yerine yüksek faizi tercih ediyor. Dünyanın en pahalı şehirleri arasında gösterilen İstanbul ve Ankara’da konut sahibi olmak güç hale gelince konut, arsa ve tarla satışları sert düştü.
Yüksek faiz karşısında yatırımcının tercihi yine mevduat olurken 2022 Eylül’de mevduat hesapları 3.6 trilyona ulaşmıştı. 22 Eylül 2023 haftasında da toplam TL mevduat hesapları 7.7 trilyon lirayı aştı. Bu çerçevede Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü verilerine göre taşınmaz satışları yüzde 10’un üzerinde düşerken TL bazlı mevduat hesapları yüzde 113’ün üzerinde artış kaydetti. Ülke çapında eylülde 280 bin 58 gayrimenkul satış işlemi gerçekleşti.
Eylülde gayrimenkul satışları, 312 bin 339 gayrimenkul satışının yapıldığı ağustosa göre yaklaşık yüzde 10 azalırken bu satış işlemlerinden 4 milyar 808 milyon 937 bin 276 lira tapu harcı geliri sağlandı. Eylüldeki 280 bin 58 gayrimenkul satışının 100 bin 839’unu konut, 49 bin 418’ini arsa, 95 bin 513’ünü tarla, 11 bin 41’ini iş yeri, geri kalanını ise diğer taşınmazlar oluşturdu.
Bu gayrimenkullerin içerisinde yer alan konut satışları geçen ayki 119 bin 547 satışa göre yaklaşık yüzde 16, arsa satışları geçen ayki 55 bin 570 satışa göre yüzde 11, tarla satışları geçen ayki 101 bin 104 satışa göre yüzde 5, iş yeri satışları ise geçen ayki 11 bin 758 satışa göre yüzde 6 düşüş gösterdi.
KONUTTA DA GERİLEME SÜRÜYOR
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ağustos ayında da konut satışları düşüş kaydetti. Türkiye’de konut satışları Ağsutos’ta bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1,1 azalarak 122 bin 91 oldu. Konut satışlarında İstanbul 17 bin 408 konut satışı ve yüzde 14,3 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul’u 11 bin 7 konut satışı ve yüzde 9,0 pay ile Ankara, 6 bin 504 konut satışı ve yüzde 5,3 pay ile İzmir izledi.Konut satış sayısının en az olduğu iller sırasıyla 39 konut ile Ardahan, 67 konut ile Hakkari ve 139 konut ile Artvin oldu. Haziran ayında konut satışları yıllık yüzde 44,4 düşüşle iki yılın en sert yıllık düşüşünü kaydetmiş, ardından Temmuz’daki aylık artışla, konut satışlarındaki 5 aylık düşüş serisi de durmuştu. Ağustos ayı verisi ise yılın en yüksek satışı olarak kaydedildi.
KREDİYE ERİŞİM İPOTEKLİ SATIŞI VURDU
Artan faizlerle birlikte vatandaşların kredi almaya çekinmesi sonrası ipotekli satışları etkiledi. Kredideki yüksek maliyet konut fiyatını katladı. Türkiye genelinde ipotekli konut satışları Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 26,1 azalış göstererek 16 bin 375 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 13,4 olarak gerçekleşti. Ocak-Ağustos döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışlarıysa bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 28,0 azalışla 152 bin 438 oldu. Ağustos ayındaki ipotekli satışların, 3 bin 762’si; Ocak-Ağustos dönemindeki ipotekli satışların ise 46 bin 894’ü ilk el satış olarak gerçekleşti.