Ülkemizde doku kültürü yöntemi ile patates tohumluğu üretimi mevcut değilken Patates Araştırma Enstitüsü koordinatörlüğünde TÜBİTAK destekli “Ülkesel Patates Tohumluk Üretim Sisteminin Geliştirilmesi Projesi” kapsamışında enstitü bünyesinde tohumluk üretimi yapılabilecek doku kültürü laboratuvarı ve seralar pilot tesis olarak kurulmuş, hastalıklardan ari yüksek kademede tohumluk üretilmeye başlanmıştır.
Ayrıca Patates Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü son yıllarda altyapısını da yenileyerek Ar-Ge kompleksi, Doku Kültürü, Islah Genetik, Patates Hastalıkları Laboratuvarlarını ve Tam Kontrollü Tohumluk Üretim seraları ile modern bir yapıya bürünmüştür.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Patates Araştırma Enstitüsü Müdürü Uğur PIRLAK “Ülkemizde doku kültürü yöntemi ile patates tohumluk üretimi yokken, Türkiye'de patateste ilk ve tek konu araştırma enstitüsü olan kurumumuzda tohumluk üretimi yapabilecek doku kültürü laboratuvarı ve tam kontrollü seralar, pilot tesisler olarak kurulmuş ve işletilmeye başlanmıştır. Enstitümüzde yapılan doku kültürü çalışmaları özel sektöre de rol model olmuş, birçok tohumculuk firması da kendi doku kültürü laboratuvarlarını kurarak ileri kademede tohumluk üreterek patates tohumluğu ihracatı yapmaya başlamışlardır. Ayrıca biz de bu tesisleri yaptığımız projelerle destekleyerek uluslararası düzeydeki modern laboratuvar ve tam kontrollü seraları enstitümüz bünyesinde faaliyete geçirmiş bulunuyoruz. Doku kültürü laboratuvarımızda meristem kültürü yöntemiyle tohumluk üretim çalışmaları yapılmaktadır. Bu yolla tohumluk üretiminin en büyük avantajı kısa sürede hastalıklardan ve virüslerden ari sağlıklı tohumluklar elde edilmesidir.
Doku kültürü Laboratuvarımızda her yıl 15.000-20.000 adet in-vitro bitki elde edilmekte, elde edilen in-vitro bitkiler tam kontrollü modern cam ve polikarbon seralara aktarılarak süper elit kademede tohumluk üretilmektedir. Enstitümüzde mini yumru üretimi Aeroponik (hava) sistemde, Akan su kültürü (su) ve topraklı sistemlerde yapılmaktadır. Süper elit kademedeki mini yumrular bir sonraki yıl kontrollü tül seralara aktarılarak ön elit kademede yumrular elde edilir. Ön elit kademeden Sertifikalı kademeye kadar çoğaltım işlemi virüsten ari yüksek rakımlı lokasyonlarda yapılmaktadır. Patateste tohumluk üretiminde sertifikalı kademeye kadar sertifikasyon işlemi altı yıl sürmektedir. Her kademede çeşitlerimizin tohumluk beyannameleri düzenlenip dikim yapılan yerin İl Tarım ve Orman Müdürlüğüne müracaat edilerek, çeşitlere ait sertifika belgeleri Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğünden alınmaktadır.
Doku kültürü Laboratuvarımızda yıllık ortalama tescilli ve aday çeşitlerimize ait 50.000-60.000 adet süper elit mini yumru, 15 ton ön elit ve 150 ton elit yumru üretilmektedir.
Enstitümüzde yapılan doku kültürü çalışmaları özel sektöre de rol model olmuş, araştırma çıktılarımızı kullanan birçok tohumluk firması kendi doku kültürü sistemlerini kurmuşlardır. Bu sayede özel sektör kendi ürettikleri tohumlukları ilk defa ihraç etmişler ve etmeye de devam etmektedirler” dedi.
Mini yumru üretimleri göz dolduruyor
Patates ıslahının öncü kuruluşu olan ve Türkiye’de patatesle ilgili ilk ve tek AR-Ge merkezi, Patates Araştırma Enstitüsü, geliştirmiş olduğu yerli ve milli patates çeşitleri ve yaptığı çalışmalarla patates sektörüne rol model olmaya devam ediyor.
Bunlar da ilginizi çekebilir