Seçime 28 gün kaldı. Ne seçim büroları, ne de o şaşalı aday karşılamaları oldu. Seçim heyecanı sokaklarda yok. Partiler adeta komün-hücre toplantıları ile geçiştiriyor. Çarşıda pazarda vatandaşlarla fotoğraf veriyorlar. Fotoğraflara bakıyorum sen, ben bizim oğlan.
Bu seçim yazımı birbiri ile ilintili iki ayrı bölümden oluşturacağım. Birinci bölüm etkisinin diğerine göre az olmasına rağmen sonuç aldıracak Bor ilçesi seçim sonucu. Diğeri ise seçmen eğilimine daha çok etki edecek genel durum.
Ak Parti’de geçtiğimiz dönem 1. Sıra adayı Yavuz Ergun "tenzili rütbe*" ile 2. Sıraya yerleştirildi. Bu aslında, Bor İlçesinin de çaptan düşmesini gösteriyor. Yıllardır Ak Parti’nin Borlu adayları 1. Sırada yer alırdı. Yavuz Ergun’un sıralamaya girmesi bile, bir çok kişiyi şaşırttı. Bunda, Ak Parti’deki aday adaylarının düşük profili etkili oldu. Aday olması muhtemel bazı aday adaylarının yine teşkilat ile sorunları, bazı aday adaylarının şahsi sorunları, hatta bazılarının da isteksiz oluşu, bazılarının özgeçmişinin olumsuzluğu, temayül, ihbarlar, gammazlamalar vs. Ak Parti’de böyle bir liste oluşmasına neden oldu.
Geçtiğimiz gün siyaseti iyi takip eden bir Borlu ile konuştum.
Bana “Bor’un çarşısı neresi?” diye sordu.
Bende” Eski hükümet meydanı, yeni hamam ve bahçeli kahve civarı” dedim.
“Hayır” dedi. “Bor’un çarşısı Niğde oldu” dedi. Düşündüm… “Doğru” dedim.
Bor geceleri de gündüz gibi, caddeler harika, hatta bağ yolları bile birçok ilin şehir merkezinde yok. Ama Bor’da çarşıda insan yok, pazarda insan yok. Sokakta insan yok. Ticaret yok. Ölü şehir…
Bu durumu, birçok siyasetçiye de sordum. Bana hep, Bor OSB büyüyecek, Bor’da büyüyecek. Ev ihtiyacı olacak, nüfus kalabalıklaşacak, ekonomi de büyüyecek vs. anlattılar. Güzel asfalt caddelerinin dışına bir çıkın. Bor İlçesinin arka sokaklarını dolaşın adeta savaşta bombalanmış, tahrip olmuş, yıkılmış bir savaş sonrası görüntüyü hatırlatır. Kentsel dönüşüm gerçekleştirilemedi. Bunun için önceki dönem belediye yönetiminin biriktirdiği, belediye ait daireler bir bir satıldı, satılıyor. Bor, Borlu cepten yiyor. Bor’a yıllardır katma değer katılmıyor.
Bor İlçesi cumhurbaşkanlığı seçiminde de, milletvekilli ve belediye seçimlerinde iktidar partisine oy verir. Ancak verdiğinin karşılığını alamayan ülkemizdeki nadir ilçelerden de biridir. (Bunu Niğde içinde söyleyebiliriz)
Borlular bu duruma hayıflanıyor. Borlu mevcut durumdan memnuniyetsiz. İktidar partisini cezalandırma eğilimi var. Bu cezalandırma eğiliminde sadece adayların etkisi yok.
Bunda bugüne kadar iktidar listesinden seçilen milletvekillerinin yol, yöntem, öncü olamaması da en büyük etken.
Bor İlçesinde yönetici, güçlü siyasetçi, akil adam, güçlü sivil toplum kuruluşları, insiyatif alan gruplar, takipçi basını da artık yok. Bu konularda çok kısırlaştı. Sağdan da saysan, soldan da saysan bir elin parmağı kadar aynı isimler.
Böylesi genel bir Bor çerçevesi çizdikten sonra…
Niğde’nin milletvekili seçimini Borlular belirleyecek diyorum.
…
Bu seçim daha önceki her seçimden farklı.
Bir çok seçmen, adaydan, fikrinden, ideolojinden, beklentilerinden bağımsız olarak oy kullanacak. Kehren verilecek oylar olacak. Ekonomi, hukuk, adalet, demokrasi, baskı, kutuplaşma, ayrımcılık, liyakatsizlik, kayırmacılık bu seçimde oylara yön verecek.
Bütün partilerin büyük yüzdelik dilimi aslında kararını verdi. Ancak gençler ve bir kısım siyasete soğuk, ilgisiz seçmen için şu son 28 gün önemli olacak.
Ak Parti’de 1. Sıra adayı partili tarafından kabul görmüş bürokrat Prof. Dr. Cevahir Uzkurt var. Düşüncelerimi geçtiğimiz hafta yazmıştım. Tekrara gerek yok. Burada tıklayın.
Adeta, Türkiye Milletvekili pozisyonunda olan CHP’den Ömer Fethi Gürer var. Sanırım son dönemi. Niğde’nin sorunlarına hakim, çözüm ileten, tarım, ekonomi, gıda gibi ulusal konularda da güzel tespitleri var. Tarım bakanı olabilecek birikime de sahip oldu. Yalnız oda soyut, çok bariz konulara dokunmuyor. Tehlikeleri sularda dolaşmayı, riski sevmiyor, paylaşmayı! hiç sevmiyor. Yerelde kadrosunu oluşturamadı. CHP de buna gerek var mı oda ayrı bir konu. Rahat şekilde, çalışkanlığının, genel merkezin, genel başkanın rüzgarı ile siyaset yapıyor. Potansiyel iktidar milletvekili olmaya namzet. Oy da alacak, meclise tekrar gönderilecek. 2. Sıradaki Diş Doktoru Sevgi Özbek’te iyi düşünülmüş bir aday. İlk Niğdeli kadın milletvekili olarak mecliste görmek isterim.
İYİ Parti, beklendiği şekilde Genel Merkez yöneticisi GİK Üyesi Mümin İnan’ı aday gösterdi. Tecrübeli bir siyasetçi. Geçtiğimiz yıl Meral Akşener’in Niğde ziyaretini baştan sona bizzat takip ettim. İnsanları izledim, gözlerine baktım. Eğer o zamanki İYİ Parti heyecanı halen varsa, veya o heyecana ulaşılırsa, teşkilatın da iyi çalışması ile Mümin İnan meclise Niğde’den gider. MHP’den uzaklaşmış bir çok ülkücü var. Aydınlatılmamış ve üzeri örtülmeye çalışılan Sinan Ateş cinayetini travma gören bir çok milliyetçi var. Milliyetçi-muhafazakar, mazbut sağ seçmen ile memur kesiminin de desteğini alıyor. Ekonomik, sosyal, özgürlük, demokrasi, hukuk, işsizlik, adalet gibi konularından dolayı mevcut iktidarın uygulamalarından rahatsız olan ama kendini sağ cenahta gören, hatta muhafazakar bir çok seçmenin oyuna talip bir pozisyonu var, İyi Parti Niğde merkez, Niğde’nin büyük kasabalarından iyi de oy alacak. Ancak Borlu bir aday gösterilmemesi İYİ Parti içinde bir handikap. Bor İlçesi İYİ Parti içinde belirleyici olacak.
Cumhur İttifakının bir diğer partisi MHP ise özellikle Bor’da iyi bir çalışma yapacak diye tahmin ediyorum. Bor’daki memnuniyetsizlikten faydalanmak istiyor. Borlu bir adayları yok, İYİ Parti gibi onlar içinde bu durum handikap, ama Bor’un eniştesi adayları var. 1. Sıra adayı Cumali İnce’nin eşi Borlu. Bor İlçesi’nin milliyetçi – ülkücü potansiyeline güveniyorlar. MHP adayları hızlı şekilde çalışmaya başladı. Niğde ve ilçelerinde iftar programı düzenliyorlar. Yerel, halk içinden adayları var, ki bunu şans olarak görüyorlar. Ak Parti ve MHP seçmen profili bir birine çok yakınlaşmış. Aynı seçmen profiline hitap ediyorlar. MHP için olumsuz olan milliyetçi memur, öğretmen, kültürlü, akademik seçmen profili azalmış. Bunlar İYİ Parti ve CHP’ye kaymış. MHP’nin şanslı olduğu yön ise, Ak Parti’den seçmen geçişi çok kolay oluyor. Bu durumu iyi yönetebilirlerse Cumali İnce seçilebilir.
Niğde’den milletvekili çıkarmaya en yakın 4 parti var. Ama 3 milletvekili seçilecek. Niğde’de sürpriz sonuçlarda mümkün. Her partiden yüksek perdeden konuşan seçmenlerin varlığını görüyoruz, bir kısım fikrini kolayca ve korkmadan iletebiliyor, lakin suskun, rengini belirtmeyen çok büyük bir kesim de var. Bunlar neden suskun?
Niğde’nin seçimine yerel konuların etkisi olmayacak. Mesela Niğdelinin bütün illerden daha çok akaryakıt harcamasına neden olan keşmekeş bir trafiği etkili olmayacak. Niğde’ye havaalanı yapılmaması etkili olmayacak. Adayların kimliğinin, kişiliğinin etkisinin de çok olmayacağını düşünüyorum.
Seçmenin oyunun büyük oranda yönünü, ülkenin genel durumu, parti merkezlerinin performansı, parti liderlerinin sözleri, düşünceleri etkili olacak. Ankara’dan konuşan dil, üslup önemli olacak. Yani, yerel yerine genele göre seçmen oy kullanacak. Bu seçim böyle.
Niğde’de 2018 Milletvekilliği seçiminde Cumhur İttifakı yaklaşık % 65, Millet İttifakı ise % 35 oy almış.
İddialı gelebilir ama, Niğde’de bu oran üç aşağı beş yukarı % 50 - % 50 lere yaklaşacak. Niğde’de böyle sonuç hangi partilerden milletvekili gönderir? Niğde'de oluşacak bu sonuç ülke geneli hakkında nasıl bir fikir verir? Yorumu size bıraktım.
Bu savımı güçlendirecek, geçmişte bir paylaşım yapmıştım, onunla bitireyim.
-Daha önce Ak Parti – MHP’ye oy vermemiş ama bu seçimde vereceğim diyen etrafınızda kimse var mı?
-Daha önce Ak Parti – MHP’ye oy verdim ama bu seçimde vermeyeceğim diyen etrafınızda kimse var mı?
Sağlıkla kalın.
...
* Tenzili Rütbe nedir : Bir makamda bulunan ve bir konuma sahip olan kişinin bulunduğu makamdan bir alt makama düşürülmesidir.