Bir şahsın yaşadıkça memnun ve mutlu olması için lazım gelen şey,
kendisi için değil, kendisinden sonra gelecekler için çalışmasıdır.
Mustafa Kemal ATATÜRK
Muğla ilinin simgelerinden birisi olan MUĞLA BACASI.
Değerli arkadaşlar,
Güzel ülkemizde yine LODOS esme dönemi geldi. LODOS nedeniyle, tüm bölgelerimizde soba ve şofben zehirlenmeleri yeniden görülmeye başladı. Ne yazık ki ülkemizde soba zehirlenmelerinden dolayı kaybedilen hayat sayısı, trafik kazalarından sonra ikinci sıradadır. Üstelik son yıllarda doğal gaza yapılan ağır zamlar ve her seçimde dağıtılan bedava ve ucuz kömür nedeniyle halkımız, mecburen kömürle ısınma yolunu seçmektedir.
LODOS esmeye başladığı bu dönemde hemen hemen her yıl bir uyarı yazısı hazırlarım ve sizlerin bilgisine sunarım. Halkımızı özellikle hem kömür alırken ve hem de kömür kullanırken, olası baca sorunları için onları uyarmak, gereken önlemleri almaları ve de neler yapmaları konusundaki önerilerim aşağıdadır.
Değerli arkadaşlar,
Bu konuda Muğlalılar, baca sorunuyla baş etmenin yolunu bulmuş galiba. Yukarıda fotoğrafı bulunan Muğla Bacası, yüzyıllardır hem ev sahiplerini koruyor, hem de kentin sembollerinden biri haline gelmiş... Muğla'da, 19'ncu yüzyıldan bu yana aynı baca sistemi kullanılıyor.
Üzeri kapalı, geniş ağızlı bacalar, yörenin geleneksel çatı örtüsü malzemesi oluklu kiremitle yapılıyor. Muğla'nın simgesi haline gelen bacaları özellikle yağmurda sert esen rüzgar şekillendirmiş. Yağmuru ve rüzgarı kesecek biçimde yapılan dikdörtgen biçimli bacaların dört tarafı açık olduğu için baca tıkanmalarını ve tütmesini engelliyormuş.
Mimarlar Odası Muğla Şubesi Başkanı Ertuğrul Aladağ, "Bugüne kadar gelmesinin sebebi bu bacalar çok kullanışlıdır. Her yönden gelen rüzgarı çeker. Estetiktir, yapımı kolaydır. 26 kiremitle yapılırlar. Sanılanın tersine fakirlerin tercih ettiği bir bacadır."dedi.
Yöreye özgü bacalar, sadece soba değil ocak dumanını da alıyormuş.
Değerli arkadaşlar,
Halkımıza, olası gaz zehirlenmelerine karşı SOBA, KOMBİ, ŞOFBEN ve YAKIT KULLANIMINDA gereken uyarıların yapılması için sizlerin, yerel yönetimlerin, yazılı ve görsel medyanın, STK’ların ve tüm yetkililerin bilgilerine yeniden sunmak istedim.
Umarım saygıdeğer halkımızı gereğince bilgilendirir ve onların üzücü olaylarla karşılaşmalarını hep birlikte engelleriz.
Sevgi ve saygılarımla (29.11.2013).
Prof. Dr. Mehmet Ali KÖRPINAR
SOBA, KOMBİ, ŞOFBEN VE YAKIT KULLANIMINDA
DİKKAT EDİLECEK UYARILAR
SOBA ÖZELLİKLERİ:
1- SOBALAR kesinlikle üstten tutuşturulmalıdır. Böylece yakıttan çıkan zehirli gazların da yanması sağlanır.
2- Soba aşırı şekilde doldurulmamalıdır. Aksi halde zehirli gazların yanacağı ortam ve duman yolu daralır.
3- Sönmekte olan sobaya tutuşması güç olan yakıt konulmamalıdır.
4- Hele de yatmadan önce kesinlikle sobaya yakıt konulmamalıdır.
5- Soba yakıtla beslenirken de yeni yakıtın üstüne kor halinde tutuşturucu konulmalıdır.
6- Standart dışı soba ve soba boruları kullanılmamalıdır.
KOMBİ ÖZELLİKLERİ:
1- Kombi yurtiçi ve yurtdışından kalite belgesine sahip olmalıdır.
2- Firmaların verdiği garanti ve sigortalara dikkat ediniz.
3- Mümkün olduğunca yakıt tasarruflu aygıt seçmeye gayret ediniz.
4- Aygıtı çalışır halde teslim alınız.
5- Özellikle sistemde su eksilmesine karşı gaz sistemini durduran bir emniyet sistemi olmalıdır.
6- Aygıt montajının yetkili bayice yapılmasına özen gösteriniz ve montaj sırasında aygıtın sağlıklı calışması için gereken önlemlerin alınmasını isteyiniz.
7- Montaja gelen yetkililerin tavsiye ve önerilerine kesinlikle uyunuz.
8- Gaz ve baca kaçakları için alarm veren ve gaz akımını durduran uyarıcı sistemlerin kurulmasını sağlayınız,
SOFBEN ÖZELLİKLERİ:
1- Şofben zehirlenmeleri genellikle gaz kaçaklarından değil, yeterli havalandırma olmayan yerlerde, oksijen oranının düşmesi sonucu ve karbonmonoksit oranının yükselmesiyle gerçekleşir.
2- Şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalıdır veya mümkünse şofben banyo dışında bir yere kurulmalıdır.
1- Şofben mutlaka müstakil veya yarım şönt bacaya bağlanmalıdır.
2- Baca bağlantısı olmayan yerde şofben çalıştırılmamalıdır.
3- Şofben bacaya en kısa uzaklıkta olmalı, baca borusu hafif yükselecek ve sızıntı olmayacak bir şekilde bacaya bağlanmalıdır.
4- Şofben montajı mutlaka yetkili servis tarafından yapılmalıdır.
KÖMÜR ÖZELLİKLERİ:
1- Kömür mümkün olduğunca kuru olmalı ve sudan korunmalıdır.
2- Depolanmış kömürün yüksekliği 1,5 - 2 metre ve eni de 5 metreyi geçmemelidir.
3- Kömürüm uzun süre depolanmasından kaçınılmalıdır (2 aylık rezerv yeterlidir)
4- Deponun havalandırması olmalıdır ve depoya önce giren kömür yine önce çıkmalıdır.
5- Kükürt ve kül oranı düşük olan kaliteli kömür seçilmelidir.
BACA ÖZELLİKLERİ:
1- Baca temizliği her yıl yapılmalıdır.
2- Hava sirkülasyonuna uygun olmalıdır.
1- Bacaya takılan borular, bacadan yukarı duman çıkışını tıkamamalıdır.
2- Bağlantı yerleri iyi izole edilmeli ve geri sızmalar önlenmelidir.
5- Özellikle Lodos rüzgarlı havalarda olası geri tepmeyi önlemek için baca sonunda muhakkak döner başlık veya baca kapağı olmalıdır.
NOT: İstanbul İtfaiyesinin çeşitli bacaların temizliği için önerdiği peryotlar aşağıdadır. Dikkatinize sunarım:
· Mazotlu Kalorifer Kazanları: Yılda 1 kez,
· Kömür ve Fueloil Kazanları: Yılda 2 kez,
· Odun ve Kömür Sobaları: Boru temizliği ayda 1 kez - baca temizliği 2 ayda 1 kez,
· Gaz Yakıtlı Sobalar: Boru temizliği 2 Ayda 1 kez - baca temizliği 3 ayda 1 kez,
· LPG ve Doğalgaz (Merkezi Sistemli): Yılda 1 kez,
· LPG ve doğalgaz kullanmış olsa bile otel, lokanta, restaurant, yemek fabrikası gibi topluma açık yerlerle, ocaklarında yemek pişirilip kızartma yapılan tüm yerlerin bacaları: Yılda 3 kez temizlenmesi gerekir.
