CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Ankara’nın Gölbaşı ilçesine bağlı Tulumtaş köyünde büyükbaş hayvan üreticisi Ertuğrul Koç ile görüştü. Üretici Ertuğrul Koç ile büyükbaş kurbanlıkların fiyatlarındaki artış ve üreticilerin yaşadıkları sorunları konuşan Gürer, 2023 yılı Kurban Bayramı’nda en yüksek büyükbaş hayvan fiyatı 80 bin TL iken, bu yıl büyükbaş kurbanlıkların en düşüğünün 110 bin TL’den başlayacağını belirti.
KURBANLIK FİYATLARI YÜZDE 100 ARTTI
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Kurban Bayramı yaklaşıyor, büyükbaş hayvanlarda da kurbanlık satışları başladı. Kurban fiyatları geçen yıla göre %100'e yakın artış göstermiş bulunuyor. Bir yıl içinde özellikle yemdeki artış, ahır giderleri, aşılar ve veteriner giderleri artış hayvan fiyatlarını katladı.” dedi.
Üretici Ertuğrul Koç’ta girdi maliyetleri hayvancılığın sürdürülmesi zorladığını belirtip tüm giderlerimiz yüzde yüz arttı. Doğal olarak bu artış fiyatlara yansıdı, 750 kilo bir tosun 210 bin liraya satıyoruz. Geçen yıl bu hayvan 95-100 bin liraydı.” dedi.
Geçen yıla göre hayvan fiyatlarındaki artışın gidere göre olduğunu ifade eden Besici Ertuğrul Koç, “Geçen yıl yemin çuvalı 250 liraydı, şimdi 600 lira oldu. Geçen yıl bakıcı aylığı 15 bin liraydı, şimdi 30 bin lira oldu. Geçen yıl ilaç 150 liraydı, bu yıl 350 lira oldu. Yani, ilaç arttı, yem arttı, ahır gideri arttı, işçilik arttı, veteriner masrafları arttı ve bu %100'lük artış hayvan maliyetine yansıdı.” diye konuştu.
KÖYDE HAYVANCILIK YAPAN HANE BİTMEK ÜZERE
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Büyükbaş hayvanı birden çok kişi ortak olarak alıp kesiyor. Bu yıl farklı bölgelerde fiyatlar değişiklik gösterse de gider artışları ile önceki yıla göre yüzde yüzü bulan artış söz konusu. Et fiyatlarındaki artış, bu sonucun göstergesi. Kesimlik hayvan sayısı azaldı. Bakım giderleri arttı. Hayvancılığın sürdürülmesi zorlaştı. Kurban fiyatlarına da artış yansıdı. Bu artıştan besici kazanamıyor. Hayvanı satıp yenisi almak istediğinde sattığı fiyata hayvan bulamıyor. Vatandaşta enflasyon karşısında geliri daralınca etten sonra kurbanlığın yanına emekli başta geliri düşen ancak bakmak için gelebiliyor” diye konuştu.
Besici Ertuğrul Koç, hayvancılıkta artışı başta yem gideri olmak üzere girdi maliyetleri artışı yanında hayvancılık yapanın sayısının azalmasının, hayvan varlığının düşmesinin de etkisi olduğunu belirtti. Koç ,hayvanını satarsa yeni hayvan alamayacaklarını, almaları durumunda da daha kilosu düşük zayıf hayvan alıp daha çok bakım ile beslemek durumunda kalacaklarını, bunun da giderlerini artıracağını ifade etti.
CHP’li vekil Ömer Fethi Gürer, hayvancılık yapan küçük aile tipi işletmelerde çok ahırın boş olduğunu yerinde gidip gördüğünü ifade etmesi üzerine besici Ertuğrul Koç, “Ben 40 senedir bu işle uğraşıyorum. Bizim köyde benimle beraber bir kişi var, diğerleri sattılar hayvanlarını. Tulumtaş'ta hayvancılık yapan iki kişi kaldı köyde. 30 hane vardı, hepsi hayvancılık yapıyordu, herkes de hayvan vardı. Şimdi iki kişi de kaldı, çünkü bu işi sürdürmek çok zorlaştı. Yükünü çekmek isteyen azaldı. Yem giderleri pahalı, işçilik giderleri pahalı. Bu işi yapmak isteyen böyle giderse kalmayacak.” dedi.
“VATANDAŞ BU FİYATLARLA NASIL KURBANLIK ALACAK?”
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in, “Kurban Bayramı'nda vatandaşlar bu fiyatlara bu hayvanları nasıl alacaklar? Kurban Bayramı’nda olsun bir kurban dahi kesemeyecek. Büyükbaş kurbanlık birden çok kişinin ortaklığı ile kesilir. 10 kişi bir boğaya ortak olsa en az 10 bin lirayı gözden çıkarması gerekiyor. Emekli maaşı ile bir kurban dahi kesilemiyor. Bayrama yakın, fiyatlar esner mi? Büyük kentlere diğer illerden gelen hayvanın fiyatlarına birde nakliye ve konaklama ücreti eklenecek. Bu fiyatlar ile kurban hali vakti yerinde olan dışında orta direk nasıl kesecek?” diye konuştu. Besici Ertuğrul Koç,da “Emekli alamaz ama inşallah alır.” yanıtını verdi.
Ömer Fethi Gürer, “Büyükbaş hayvanlarda yetişkinlerin fiyatları 210.000'ı buluyor. Geçen yıl 80 bin liraya kadar büyükbaş kurbanlık vardı, bu yıl ise katlamış derken Besici Koç, büyükbaşların bulunduğu bölümlerde hayvanları göstererek, “Bu yıl danalar 110 bin liradan başlıyor. En ufak hayvan erkek tosun 110 bin lira. Büyükbaş hayvanlar kilosuna göre fiyat değişiyor. Ahırda kurbanlık hayvanlarımız bölüm bölüm ayırdık. Bir grup kurbanlık 140-150 bin lira, diğer bölünmeliler 135-140 bin lira. Holstein Simental, onlarda 120 bin lira. Geçen yıl bu hayvanların fiyatı 40-45 bin lira aralığındaydı. Farklı bölümde cinsine ,kilosuna göre hayvanları müşteri daha iyi görsün diye ayrı ayrı koyduk. Geçen yıl 55 bin lira olan hayvan giderlerinden dolayı bu yıl 110 bin lirayı buldu. Bakım masrafı çok arttı. Besici olarak emeğimizi de katarak fiyat koysak bu rakamları da aşar. Piyasada bakın giderleri, her şey ikiye katladı. Geçen yıl 200 lira olan şey, bu yıl 400 lira oldu. Bu hayvan 450 kilo besili hayvan, erkek tosun %65 randıman verir. %65 demek, 100 kiloda 65 kilosu et olur. Zayıf hayvan da %50'ye düşer, erkek hayvan %60-65 randıman yapar. 100 kilo gelen hayvanın en az 65 kilo eti olur.” şeklinde konuştu.
HAYVANCILIKTA SORUNLAR HER GEÇEN GÜN ARTIYOR
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, hayvancılıkta desteklerin artırılması ve planlı bir politikanın uygulanması, yemin sübvanse edilmesi gerektiğini söyledi Besici Ertuğrul Koç, “Yemde destek var, yeme az bir destek veriyorlar, o da kurtarmıyor yani. O da az oluyor. Yemin sübvanse edilmesi lazım, %50destek olması lazım, %10 veriyorlar.” dedi.
Hayvancılıkta yaşanan sorunlara değinen Ömer Fethi Gürer, “Hayvancılık giderek sorunlu hale geliyor. Artık bu işi yapanların sayısı geçmişe göre çok azaldı. Tulumtaş köyünde 30 hanede hayvan vardı, şimdi iki hanede hayvan var. Hayvancılık yapanlar hayvancılıktan vazgeçiyor, elde kalan hayvanlarını da maliyeti yüksek olunca satmakta da zorlanıyor, kurban için bekliyorlar. Kurbandan sonra hayvanları satınca, yerine yenisini koymakta zorlanacaklar. Fiyatlar artınca satış zorlaşıyor. Kurbanlık fiyatı artış kesime giden hayvan fiyatındaki artışı da gösteriyor. Azalan hayvan varlığı, talebin varlığı, arz sorunu fiyatlara yansıyor” dedi.
İTHAL HAYVANIN ÜRETİCİYE BİR FAYDASI OLMUYOR
Gürer’in, “İthal hayvan geliyor, bunun size faydası yok mu?” sorusuna cevap veren besici Koç, “O hayvanlar bizim beslediğimiz hayvanların et lezzetini vermiyor. Alıp bir süre bakıp beslemek gerekiyor da maliyetleri artırıyor.” şeklinde konuştu.
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Ülkemiz besicisi en az altı ay beslediği büyükbaş hayvanın etinin tadıyla ithal gelen hayvanın etinin tadı da bir olmuyor. Yerli ırkımızı geliştirmeliyiz, kendi kaynaklarımıza dönmeliyiz. Bu anlamda besicilerimize ve süt inekçiliği yapanlara gerçekçi destekler vermeliyiz, köylerimizi kalkındırmalıyız ki Türkiye'de tarım bitmesin, hayvancılık bitmesin.” dedi.