Hüdavent Hatun Türbesine Bakmak
Ömer Fethi GÜRER
Niğde ili ilgili yazarken birilerini eleştirmek amacı ile yazmamaya çalışırım. Çünkü özellikle devlet memuru geleneği işinin işleyişine uygun yapılmasından ibarettir. Yeni bir şey yapmak, katmak, düşünmek, yük gibi algılanır. Yaşamımda her gittiğim yerde ya da yaptığım işte “çevreme ne katarım” düşüncesi içinde oldum. Çünkü yaşam “bir varmış bir yokmuş”tan ibaret, Onun içinde gözlemlerimle nelere olmalı sorusunu hep sorarım. Hüdavend Hatun Türbesi ve çevresinde iki ayrı türbe ile Niğde günümüzde kaldırılmış olan mezarlık bölgesinden kalan önemli anıtlar. Hüdavend Hatun Türbesi ve Gündoğdu Türbesi bugüne erse de aradaki diğer türbe Cumhuriyet öncesi harap bir yapıya dönüşmüş ve yok olmuştur. Hüdavend Hatun Türbesi taş işçiliği ile dikkate değer bir eserdir. Türbenin;1312 yılında. Selçuklular döneminde yapılmıştır. II. Gıyasettin Keyhüsrev oğlu IV. Rüknettin Kılıçaslan’ın kızı Hüdavend Hatun için yaptırıldığı bilinmektedir. Hüdavend Hatun vefatından sonra 1332 yılında bu türbeye konmuştur, Ayrıca 1430 yılında ölen Emir Sücaattin kızı Paşa Hatun ve 1563 yılında ölen Sancak Beyi kızı Belkıs mezarı da türbededir Sekizgen planlı türbe dış yüzeyinde geometrik desenlerle süslenmiştir. Gövde üst bölümde sekizgen prizmal bir külah ile örtülüdür. İç salonda sekizgen olan Türbe içinde yarım daireli bir kubbe vardır. Güneye bakan yüzde birde mihrap bulunmaktadır. Türbede sütunlar ve çiçek ağırlıklı süslemeleri ve farklı yerlerde insan başlı kuşlar,aslan ve ceylan, çift başlı kartal kabartması yer almaktadır.. Selçuklu döneminin sanat inceliğini yansıtan bir eserdir. İslami eserlerde hayvan kabartmaları çok kullanılmaz genelde çiçek, süslemeleri ağırlıklıdır oysa Alâeddin camiinde çörten başlarındaki aslan ve yine bu türbede aslan, ceylan gibi hayvanların sembolize edilmesi de dikkat çekicidir. Türbe kapısı genelde kapalıdır. Yapılış tarihi gösteren bir pano vardır. Farklı kentlere gittiğimde gördüğüm bu tür yapıların özelliği bir dizi tanıtıcı pano ile ziyaretçilere yansıtılmaktadır. Böylece kişi hem türbe hakkında hemde yapılış dönemi hakkında bilgilenmektedir. Türbe her penceresi ve üzerinde bölümde yer alan kabartmaların farklı anlamları vardır. İnsan başlı kuşlar başta olmak üzere kabartmalar resmedilerek tek tek pano pano tanıtımı sağlanmalıdır. Yetkililerin detayları bu şekilde irdelemeleri için yeterince kaynak ve bilgi mevcuttur. Niğde Kapadokya’nın Başkenti kitabımda bu bağlamda geniş bir derleme de yaptım. Kimine göre dönemin ilk kadın valisi, kimi kaynaklara göre İlhanlılarla evlendirildiği için babasına isyan eden Hatıroğlu’nun kellesine mal olan bir evliliğin simgesi, Mevlana’nın oğlu Veled’e göre şiirler yazılacak kadar güzel bir kız, kısacası döneminin simge kadını. Önemli olan yaşadığı dönem, o türbe hayvan ve bitki motifleri anlamları ile ilgili detaylar yaşatılması ve anlatılması sağlanmalıdır..
Yorumlar
Niğde'de İçme Suyu İhtiyacınızı Nasıl Gideriyorsunuz?
Ankete Katıl
Trend Haberler
Niğde’de Köy Yolları Asfalt Değil Beton Olacak
Siber dolandırıcı Niğde’de yakayı ele verdi
Bor Toki Evlerinde 2 kişi ölü bulundu. Valilikten Açıklama
Niğde'de duyulan patlamaların nedeni belli oldu